Zet Siem de Vlas, onze tuinontwerper, aan het werk en je weet dat hij een diepere laag aanboort. Een prachtig voorbeeld is het vernieuwde plein voor de entree bij Bouwbedrijf Lont in St. Annaparochie. Hij liet zich inspireren door klei, bouwstenen en papierberk.
Wie Lont zegt, zegt het Bildt, zegt klei. Fette, sware klaai, op zijn Bildts gezegd: bij droogte knoerthard in een grillig scheurpatroon. Met de bestrating, in lichte schotsen geplaveid, laat Siem dit element terugkomen. Onmiskenbaar de verbinding met de bodem waarin dit puur-Bildtse bedrijf geworteld is. Je hoeft absoluut geen cultuurkenner te zijn om dat eruit te halen.
Siem zou Siem echter niet zijn als hij niet dieper zou gaan. Lont heeft de focus op bouwen. De bloembakken op het plein ontwierp hij daarom in de vorm van bakstenen. Opgevuld met taxussen zijn ze een knipoog naar het groene, duurzame bouwen dat Lont hoog in het vaandel draagt.
Papierberk (Betula papyrifera)
De bloembakken worden verder nog gesierd door meerstammige papierberken. Afkomstig uit de barre poolstreken, is deze soort goed bestand tegen het Bildtse klimaat. Hun sierwaarde ontlenen ze vooral aan hun mooie witte stam met de afschilferende schors. In het voorjaar tooit de boom zich met katjes en in de loop van het seizoen transformeert het aanzien van frisgroen naar warme herfstkleuren. De kracht van de boom is eeuwen geleden al ontdekt. Indertijd gleden indianen uit Noord-Amerika over het water in hun kano’s van berkenbast. Misschien dat ze zich onderweg laafden aan de berkenwijn die ze brouwden van het zoete sap.
Heksenbezem
Nog verder terug in de tijd is de berk een heilige boom in de oude religie. De ‘Dame van het woud’, vanwege haar zilverachtige glans en gratie en haar fris-zoete geur. De merkwaardige nestvormige, onschuldige ophoping van takken en twijgjes die je in berken wel ziet, kregen in de volksmond de benaming ‘heksenbezem’. In de Middeleeuwen geloofde men dat er ’s nachts een heks haar bezem in de boom was kwijtgeraakt door een ongelukkige vliegbeweging. Een echte heksenbezem overigens, werd van berkentakken gemaakt, samengebonden met wilgentenen en een essenhouten stok.
Dat de ‘Dame van het woud’ tot de verbeelding sprak wordt nog eens bevestigd door de Walpurgisnacht. In dit van oorsprong Europese voorchristelijk feest hing men in de nacht van 30 april op 1 mei berkentakjes voor deuren en ramen om zo kwade geesten buiten de deur te houden.
Het lijdt geen twijfel, qua beveiliging hoeft het bouwbedrijf zich niet te verlaten op berkentwijgjes. Dat ze de bomen gaan gebruiken als plaatmateriaal voor meubels en vloeren is ook niet bijzonder aannemelijk. Nee, bij Lont mogen de papierberken gewoon mooi staan te wezen, ‘als een bescheiden rots in de branding, de inborst van een ware Bildtkert’ zo schetst de creatieve tuinontwerper.